Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yangın Algılama Sistemlerinde Giriş / Çıkış modülleri ( I/O )

Yapı teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte inşası gerçekleştirilen binalarda niteliksel anlamda da gelişmeler olmuştur. Günümüzdeki binalar eskisine gör daha yüksek katlı, daha kompleks yapıda yapılmakta ve elektrik ve mekanik sistemlerin birçok versiyonunu bünyesinde barındırmaktadır. Yapı teknolojisindeki bu gelişme acil durum, konfor vs. durumlarda belirlenen senaryolara göre davranan “ Akıllı Bina “ uygulamalarını meydana getirmiştir. Bu uygulamalar ise daha önceleri buton, dedektör, siren ile gerçekleştirilen yangın algılama ve uyarı sistemlerinin de gelişmesine önayak oluşturarak yangın algılama sistemlerinin çevre birimlerle entegre çalışmasını zorunlu gale getirmiştir.

Yangın algılama sistemlerinin yangın anında binadaki diğer elektriksel, mekaniksel vs. sistemleri yangın senaryosu kapsamında izleyebilmesi ve kontrol edebilmesi gerekmektedir. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’in 82. maddesinde bu durum aşağıdaki gibi belirtilmiştir:

“MADDE 82- (1) Yangın hâlinde otomatik olarak gerekli kontrol fonksiyonlarını yerine getirecek acil durum kontrol sisteminin;

a) Yangın sırasında kapanması gereken yangın kapılarını ve diğer açıklıkları kapatma amaçlı cihazları normal hâlde açık durumda tutan elektromanyetik kapı tutucu ve benzeri cihazlarının serbest bırakılması,

b) Merdiven yuvaları ve asansör kuyuları basınçlandırma cihazlarının devreye sokulması,

c) Duman kontrol sistemlerinin işlemlerini yerine getirmesi,

ç) Acil durum aydınlatma kontrol işlemlerini gerçekleştirmesi,

d) Güvenlik ve benzeri sebeplerle kilitli tutulan kapıların ve turnikelerin açılması,

e) Asansörlerin yapılış özelliklerine bağlı olarak yangın esnasında kullanımının engellenmesi veya tahliye amacıyla itfaiye veya eğitilmiş bina yangın mücadele ekipleri tarafından kullanılmasının sağlanması,

f) Mahalli itfaiye ile elektrik işletmesine, belediyeye, polise veya jandarmaya, kurum amirine, bina sahibine ve gerekli görülen diğer yerlere yangının otomatik olarak haber verilmesi, özellik ve fonksiyonlarına sahip olması lazımdır.

(2) Acil durum kontrol işlemleri, yangın alarm sisteminin donanım ve yazılım bütünlüğü içerisinde bulunan kontrol birimleri ile gerçekleştirilir. Kontrol edilen sistemin ve cihazlar ile ilişkisi bulunan güvenlik sistemlerinin, bina otomasyon sistemleri gibi diğer sistemler tarafından yapılabilecek her türlü kontrol ve kumanda işlemlerinin, yangın veya benzeri bir acil durumda yangın kontrol panelinden yapılacak acil durum kontrol işlemlerini hiçbir şekilde engellememesi gerekir.” Ayrıca EN 54-14 standardının 13. maddesinde de aşağıdaki ifade yer almaktadır:

“Yangın algılama ve alarm sistemi aşağıdaki gibi diğer yangından korunma sistemlerine başlatma sinyalleri göndermek için kullanılabilir:

a) Otomatik yangın söndürme sistemleri,

b) Duman boşaltama ve ısı boşaltma istemleri,

c) Yangın kapılarının açılmasını ve kapanmasını tetikleyen sistemler.”

Bu bilgiler ışığında yangın anında duman kontrol sistemleri, klima santralleri, otomatik yangın söndürme sistemleri, asansörler, elektromanyetik kapı tutucuları, kartlı geçiş sistemleri vb. sistemleri Yangın algılama ve uyarı sistemleri tarafından kontrol edebilmeli izlemelerini gerçekleştirebilmelidir.

Yukarıda belirtilen işlemler yangın algılama sistemlerinde Giriş Çıkış modülleri kullanılarak gerçekleştirilebilmektedir.

Giriş Çıkış modülleri;

  • Modüller sebep sonuç senaryosunda çalışacak şekilde programlanabilir.
  • Modüllerin üzerinde haberleşme yaptığını gösteren flaş eden led bulunur.
  • Vidalı montaj ve Raylı montaj seçenekleri ile montaj kolaylığı sunulmaktadır.
  • Adresli sistemden her Giriş Çıkış modülü 1 adres aldığından adres avantajı sağlar
  • Modüllerin enerjisini çevrimden alan ve harici besleme ihtiyacı olan modelleri bulunmaktadır
Ürün Kodu Açıklama Açıklama
FD7203 1 Giriş + 1 Çıkış
FD7203 3/6 3 Giriş + 6 Çıkış Harici beslemeli
FD7203 10/16 10 Giriş + 16 Çıkış Harici beslemeli

 

FD7203
FD7203
FD7203 3 6
FD7203 3/6
FD7203 10
FD7203 10/16

Yangın algılama ve uyarı sistemleri ile bina otomasyonu entegrasyonlarında her giriş ve çıkış için ayrı ayrı modül kullanılması sistem maliyetini artırmaktadır. Bundan dolayı izleme ve kontrol noktalarının gruplandırarak çoklu modüllerle çözüme gidilmesi sistem maliyeti açısından avantaj sağlamaktadır. Giriş Çıkış modüllerinin uluslararası akredite kuruluşlar tarafından verilen EN 54-18 sertifikasının bulunması gerekmektedir.

Yazımızın bundan sonraki kısmında Giriş Çıkış modüllerinin kullanım yerleri ve çalışma şartları hakkında bilgileri vermeye devam edelim.

FD7203 Modülü Giriş ( izleme ) Kısmı;

Giriş Çıkış modüllerin giriş ( izleme ) kısmı, harici kuru kontak (gerilimsiz) röle konumunu izlemek için kullanılır. Normalde açık olan kontak konumunun değişmesi halinde santral bunu algılar, yapılan bu algılamanın olay türü sistemde farklı amaçlar için kullanılabilir.

D1 jpg
D2
  • Kontak izleme noktaları yangın veya hata veya olay bilgisi olarak izlenebilir
  • Akış anahtarı bilgisi yangın olarak alınabilirken kelebek vana kapandı bilgisi hata olarak değerlendirilebilmektedir.
  • Manyetik kontaklı yangın kapısının açıldığı bilgisi uyarı olarak değerlendirilebilmektedir.
  • Deprem sensörünün aktif olduğu bilgisi asansörleri devre dışı bırakmak için kullanılabilmektedir.

D3 jpg

FD7203 Modülü Çıkış ( kontrol ) Kısmı;

Yangın otomasyonu dahilinde Çıkış birimi ( kontrol ) ile istenen çevre sistemlerin kumandası gerçekleştirilebilmektedir.

d5 jpg
d4 jpg
  • Röle kontrol modülü ile yangın anında devreye girmesi istenen ya da devre dışı kalması istenen noktalar kumanda edilebilmektedir.
  • Yangın veya deprem senaryosu dahilinde asansörler devre dışı bırakılabilir
  • Acil anons sistemi devreye sokulabilir.
  • Duman tahliye sistemi devreye sokulabilir.
  • Klima sistemleri devre dışı bırakılabilir.

D6 jpg

FD7203 Giriş Çıkış modüllerinin genel uygulamalarında;

  • Oluşturulan senaryo dahilinde giriş çıkış modüllerinin çıkış kontaklarından ile çevre birimler kontrol edilebilmektedir.
  • Giriş çıkış modüllerinin giriş hatları süpervize olduğundan hattın kopması hata olarak izlenebilmektedir.
  • Giriş çıkış modüllerinin izleme girişlerinden alınan bilgiler yangın algılama senaryolarının devre girmesinde veya olay bilgilendirilmesinde kullanılabilmektedir.
  • Giriş çıkış modülünün her biri sistemden 1 adres aldığından loop hattının daha verimli kullanılabilmesi sağlanmaktadır.
  • Giriş çıkış modüllerinin izleme girişlerine enerji verilmemelidir
  • Giriş çıkış modüllerinin çıkış kontaklarından yüksek akımlı enerji taşıma işlemi yapılmamalıdır.

Yazımızda verdiğimiz bilgilerden de görüleceği üzere yangın anında yangın algılama sistemlerinin acil durum kontrol işlemlerini gerçekleştirebilmesi ve diğer sistemlerle entegre çalışabilmesi için giriş çıkış modüllerine oldukça görev düşmektedir.

Giriş çıkış modülleri adresli yangın algılama sistemleri bünyesinde kullanılabilmektedir. Yangın anında yapılacak işlemler için senaryolar oluşturulmalı ve bu senaryolar yangın alarm santraline tanımlanmalıdır. Bu şekilde yangın durumunda senaryolar başlatılarak diğer sistemlerin kontrolü sağlanabilmektedir.

Bir yorum bırakın